Τύποι και Παθοφυσιολογία

Ο διαβήτης διακρίνεται κυρίως σε τρεις βασικούς τύπους:

1. Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 1 (T1DM): Αυτοάνοσης αιτιολογίας, εμφανίζεται κυρίως σε νεαρή ηλικία και οφείλεται σε καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος, με αποτέλεσμα την πλήρη εξάρτηση του ασθενούς από εξωγενή ινσουλίνη.
2. Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2 (T2DM): Ο πιο συχνός τύπος, που συνδέεται με αντίσταση στην ινσουλίνη και σχετική ινσουλινοπενία. Συχνά σχετίζεται με παράγοντες όπως η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή και η γενετική προδιάθεση.
3. Γενετικοί και άλλοι ειδικοί τύποι: Περιλαμβάνουν διαβήτη της κύησης, μονογονιδιακές μορφές (όπως MODY), και δευτεροπαθείς μορφές που σχετίζονται με άλλα νοσήματα ή φαρμακευτικούς παράγοντες.

Συμπτωματολογία και Επιπλοκές

Η κλινική εικόνα ποικίλει ανάλογα με τον τύπο και τη φάση της νόσου. Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν πολυουρία, πολυδιψία, απώλεια βάρους, κόπωση και θολή όραση. Χρόνια υπεργλυκαιμία μπορεί να οδηγήσει σε μικροαγγειακές επιπλοκές (διαβητική νεφροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, νευροπάθεια) και μακροαγγειακές (στεφανιαία νόσος, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, περιφερική αγγειοπάθεια).

Διάγνωση

• Η διάγνωση τίθεται μέσω αιματολογικών εξετάσεων, όπως:
• Γλυκόζη πλάσματος νηστείας ≥126 mg/dL,
• Τυχαία γλυκόζη ≥200 mg/dL με συμπτώματα,
• Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης (OGTT),
• Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) ≥6.5%.

Αντιμετώπιση και Πρόληψη

Η θεραπευτική προσέγγιση περιλαμβάνει:

1. Διατροφική παρέμβαση: Ισορροπημένη δίαιτα με έλεγχο της πρόσληψης υδατανθράκων.
2. Άσκηση: Τακτική φυσική δραστηριότητα που βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
3. Φαρμακοθεραπεία: Από αντιδιαβητικά δισκία (όπως η μετφορμίνη, αναστολείς SGLT2, αγωνιστές GLP-1) έως εντατικοποιημένα σχήματα ινσουλινοθεραπείας.
4. Αυτοπαρακολούθηση: Συχνός έλεγχος σακχάρου αίματος και διατήρηση αρχείων για βελτιστοποίηση της αγωγής.

Η πρόληψη επικεντρώνεται στην τροποποίηση παραγόντων κινδύνου, ειδικά για τον διαβήτη τύπου 2. Εκπαίδευση, έλεγχος του σωματικού βάρους και ενθάρρυνση υγιεινού τρόπου ζωής αποτελούν τα βασικά εργαλεία πρόληψης.

 Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία χρόνια νόσος με πολυδιάστατες προεκτάσεις στην υγεία και την κοινωνία. Η έγκαιρη διάγνωση, η συνεχής παρακολούθηση και η διεπιστημονική αντιμετώπιση αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για την αποφυγή επιπλοκών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.