Ποιος ρόλος της διατροφής;

Οι περισσότερες μελέτες για τη σημασία της διατροφής, περιλαμβάνουν μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, δεδομένου ότι ο καρκίνος του μαστού εκδηλώνεται κυρίως μετά τα πενήντα. Σε αντίθεση με αυτό, μια ομάδα της ιατρικής σχολής της Βοστώνης παρακολούθησε από το 1991, 90 655 νέες γυναίκες ηλικίας από 26 έως 46 ετών. Η κατανάλωση λιπαρών ουσιών αξιολογήθηκε με ερωτηματολόγιο. Κατά τη διάρκεια των οκτώ ετών παρακολούθησης, 714 γυναίκες ανέπτυξαν καρκίνο του μαστού. Οι φανατικές καταναλώτριες λιπαρών ουσιών παρουσίαζαν αύξηση κατά 33% του κινδύνου καρκίνου του μαστού σε σύγκριση με τις άλλες. Αυτή η αύξηση αφορά κυρίως τα ζωϊκά λίπη και όχι τα φυτικά (όπως το ελαιόλαδο). Άρα οι κύριοι ένοχοι ήταν το κόκκινο κρέας, τα τυριά, τα παγωτά και το βούτυρο που καταναλώθηκαν πριν από την εμμηνόπαυση.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτά τα αποτελέσματα συνηγορούν υπέρ της μείωσης της κατανάλωσης λίπους από τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής των γυναικών.

Οι τρεις μεγάλες οικογένειες λιπαρών οξέων

Σύμφωνα με τις χημικές ιδιότητες, μπορούμε να ταξινομήσουμε τα λιπαρά οξέα σε τρεις μεγάλες κατηγορίες. Κάθε μια συνεισφέρει στον οργανισμό μας διαφορετικά οφέλη.

• Τα κεκορεσμένα λιπαρά οξέα τα οποία συναντούμε συνήθως στο βούτυρο, φρέσκια κρέμα και τα οποία, όταν καταναλώνονται σε μεγάλη ποσότητα, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων.
• Τα μονοακόρεστα λιπαρά τα οποία συναντούμε ουσιαστικά στο ελαιόλαδο, το αραχιδέλαιο, και στο λίπος του χοιρινού. Αυτά τα λιπαρά οξέα διαδραματίζουν ρόλο στην προστασία των αρτηριών μας.
• Τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα τα οποία βρίσκονται ως επί το πλείστον στο ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο, σογιέλαιο, στα ελαιούχα (καρύδια, φουντούκια, αμύγδαλα, φιστίκια Αιγίνης καθώς και στα λίπη των ψαριών). Αυτά τα λιπαρά οξέα έχουν προστατευτική επίδραση στο καρδιαγγειακό μας σύστημα διότι μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης, τα επίπεδα τριγλυκεριδίων και εμποδίζουν την συσσώρευση των αιμοπεταλίων.

Προσοχή στα κορεσμένα λίπη

Η ομάδα του πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ παρακολούθησε, μεταξύ 1993 και 1997, 13 070 γυναίκες ηλικίας από 45 έως 74 ετών. Στις συμμετέχουσες στην έρευνα καταγράφηκαν 168 περιπτώσεις καρκίνου.

Στα κύρια αποτελέσματα αναδείχθηκε μια σχέση με τα κορεσμένα λίπη. Οι μεγαλύτερες καταναλώτριες φαίνεται να είχαν δύο φορές μεγαλύτερο κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Αντίθετα, καμιά σχέση δεν καταγράφηκε με την κατανάλωση μονοακόρεστων ή πολυακόρεστων λιπών. Σήμερα, δεν διαθέτουμε αρκετές εξηγήσεις όσον αφορά τη σχέση ανάμεσα σε ορισμένα λιπαρά και την εκδήλωση του πλέον διαδεδομένου γυναικείου καρκίνου. Η υπόθεση σύμφωνα με την οποία η κατανάλωση λιπών αυξάνει την παραγωγή οιστρογόνων και άρα τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού δεν φαίνεται να ισχύει απόλυτα. Είναι πιθανό τελικά να εμπλέκονται κι άλλες χημικές ενώσεις: καρκινογόνα που βρίσκονται στο κόκκινο κρέας, ορμόνες διαλυτές στο γάλα, κλπ. Ακόμα και αν ο ένοχος μένει να ταυτοποιηθεί, ορισμένοι παράγοντες κινδύνου είναι αρκετά γνωστοί όπως το επιπλέον βάρος, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, το οινόπνευμα και η έλλειψη λαχανικών στη διατροφή. Άρα, προσέξτε το βάρος σας, κάνετε σωματική άσκηση και προσθέστε στη διατροφή σας περισσότερα λαχανικά και φρούτα.

Θεόδωρος Λιακάκος MD, PhD
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος - Μαστολόγος
www.drliakakos.gr