Η Καθηγήτρια Θεραπευτικής – Επιδημιολογίας - Προληπτικής Ιατρικής, Παθολόγος (Θεραπευτική Κλινική Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, η Βιολόγος Αλεξάνδρα Σταυροπούλου και ο Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) αναφέρουν ότι οι καρκίνοι που εμφανίζουν τη μεγαλύτερη συσχέτιση με την κατανάλωση αλκοόλ είναι αυτοί του ήπατος, του παχέος εντέρου και του οισοφάγου. Το 2021, σχεδόν 7.500 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο του ήπατος που σχετιζόταν με το αλκοόλ, περίπου 4.700 από καρκίνο του παχέος εντέρου και περίπου 3.900 από καρκίνο του οισοφάγου. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρούνται στους καρκίνους του παχέος εντέρου και του οισοφάγου, με ποσοστά που ξεπερνούν το 20–30%.
Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για τους άνδρες, που αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειονότητα των σχετικών θανάτων. Οι άνδρες άνω των 55 ετών εμφανίζουν θνησιμότητα επτά φορές υψηλότερη σε σχέση με τους νεότερους, ενώ η αύξηση των ποσοστών στους άνδρες συνολικά έφτασε το 70% κατά την τριακονταετία. Στις γυναίκες, ο αριθμός των θανάτων παραμένει χαμηλότερος, αλλά και πάλι αυξημένος.
Η βασική αιτία είναι ο μεταβολισμός του αλκοόλ στο σώμα. Όταν καταναλώνεται, το αλκοόλ μετατρέπεται σε ακεταλδεΰδη, μια τοξική ουσία που βλάπτει το DNA και εμποδίζει την κυτταρική επιδιόρθωση. Επιπλέον, ενισχύει τη φλεγμονή και προκαλεί μεταβολές στις ορμόνες, παράγοντες που συνδέονται με την ανάπτυξη καρκινικών όγκων. Παρά την επικινδυνότητά του, ένας μεγάλος αριθμός πολιτών αγνοεί τη συσχέτιση αλκοόλ και καρκίνου: μόλις το 40% των ενηλίκων Αμερικανών δηλώνουν ενήμεροι για τον κίνδυνο, σε αντίθεση με το 89% που γνωρίζει τη σχέση καπνίσματος και καρκίνου.
Οι επιστήμονες ζητούν επειγόντως να ληφθούν μέτρα, όπως η ενημέρωση του κοινού, η τοποθέτηση προειδοποιητικών ετικετών στα αλκοολούχα ποτά και η εφαρμογή στρατηγικών δημόσιας υγείας. Η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο πρόληψης απέναντι σε ένα πρόβλημα που εξελίσσεται σε μείζονα υγειονομική απειλή.