health4you ...φροντίζουμε για την υγεία σας!

Η έγκαιρη διάγνωση είναι το σημαντικότερο όπλο που διαθέτουμε σήμερα ενάντια στον καρκίνο του μαστού. Από ποια ηλικία πρέπει η γυναίκα να ξεκινά τη διαδικασία συστηματικού ελέγχου και ποιες εξετάσεις περιλαμβάνονται στον προληπτικό έλεγχο;

Κάθε γυναίκα μετά την ηλικία των 40 ετών οφείλει να ξεκινά τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο. Αυτός περιλαμβάνει την ψηφιακή μαστογραφία, η οποία αποτελεί τη βασικότερη εξέταση ελέγχου του γενικού πληθυσμού (screening), την κλινική εξέταση-ψηλάφηση από ειδικό ιατρό και υπερηχογράφημα μαστών, όπου αυτό απαιτείται. Έρευνα από το Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου επιβεβαίωσε ότι η τακτική εξέταση με μαστογραφία συνέβαλε σημαντικά στη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο του μαστού.

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος κάθε γυναίκας πρέπει να  εξατομικεύεται σε συνάρτηση με την ηλικία και το οικογενειακό ιστορικό. Είθισται να συστήνουμε μια πρώτη μαστογραφία στην ηλικία των 35 έως 40 ετών, η οποία αποτελεί τη μαστογραφία αναφοράς. Υπάρχουν κατευθυντήριες οδηγίες που προτείνουν ο έλεγχος να ξεκινάει σε μικρότερες ηλικίες και ειδικότερα σε περιπτώσεις με θετικό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού.  

Ποια είναι η γνώμη σας για την αυτοεξέταση; Πότε πρέπει να μας ανησυχήσει;

H αυτοεξέταση συστήνεται ως δοκιμασία, προκειμένου η γυναίκα να εξοικειωθεί με το στήθος της και έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση της γυναίκας (breast awareness). Είναι καλό να γίνεται μια φορά το μήνα, μεταξύ της 5ης και 12ης ημέρας του κύκλου. Όταν μια γυναίκα εισέλθει στην εμμηνόπαυση, η αυτοεξέταση θα μπορούσε να γίνεται όποια ημέρα του μήνα θέλει. 

Οποιεσδήποτε αλλαγές από την  «γνώριμη» εικόνα, θα πρέπει να αναφέρονται άμεσα σε εξειδικευμένο ιατρό. Συμπτώματα όπως η ψηλάφηση όγκου ή σκληρίας στο στήθος ή τη μασχάλη, η εμφάνιση αλλαγών στο χρώμα και την υφή του δέρματος του μαστού, η έλξη-εισολκή-αλλαγή στη θηλή, το έκκριμα από τη θηλή θα πρέπει να κινητοποιήσουν τη γυναίκα για περαιτέρω έλεγχο, ο οποίος θα θέσει τη διάγνωση και θα καθοδηγήσει τους θεραπευτικούς χειρισμούς. Ωστόσο, η εμφάνιση κάποιου από αυτά δεν σημαίνει απαραίτητα και κακοήθεια, 8 στα 10 ογκίδια δεν είναι καρκίνος και όταν ο καρκίνος του μαστού ανιχνεύεται σε πρώιμο στάδιο, οι πιθανότητες ίασης αυξάνονται κατακόρυφα.

 Ποιος είναι ο ρόλος της κληρονομικότητας στον καρκίνο του μαστού;

Οι περισσότερες περιπτώσεις  δεν προκαλούνται από κληρονομικούς γενετικούς παράγοντες, αλλά σε αλλαγές του DNA που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της ζωής, ως αποτέλεσμα της φυσικής διαδικασίας γήρανσης ή της έκθεσης στο περιβάλλον. Στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού το ποσοστό της κληρονομικότητας δεν ξεπερνά το 5-10%.

Αν και ο καρκίνος του μαστού είναι πιο συχνός στις γυναίκες παρά στους άνδρες, το μεταλλαγμένο γονίδιο μπορεί να κληρονομηθεί είτε από τη μητέρα είτε από τον πατέρα. Στον κληρονομικό καρκίνο του μαστού, ο τρόπος με τον οποίο κληρονομείται ο κίνδυνος εξαρτάται από το γονίδιο που εμπλέκεται.

Οι περισσότερες κληρονομικές περιπτώσεις καρκίνου του μαστού σχετίζονται με μεταλλάξεις σε δύο γονίδια: BRCA1 και BRCA2. Οι γυναίκες που έχουν μετάλλαξη BRCA1 ή μετάλλαξη BRCA2 (ή και τα δύο) μπορεί να έχουν έως και 72% κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Οι καρκίνοι του μαστού που σχετίζονται με μια μετάλλαξη BRCA1 ή BRCA2 τείνουν να αναπτύσσονται σε νεότερες γυναίκες και εμφανίζονται συχνότερα και στους δύο μαστούς από ό, τι οι καρκίνοι σε γυναίκες χωρίς αυτές τις γενετικές μεταλλάξεις. Δεν θα αναπτύξουν τελικά καρκίνο όλα τα άτομα που κληρονομούν μεταλλάξεις σε αυτά τα γονίδια.

Τι εξελίξεις υπάρχουν στη χειρουργική του μαστού; Σε ποιες περιπτώσεις αποφασίζει ο γιατρός να προχωρήσει στη μαστεκτομή;

Πολλές γυναίκες με πρώιμο καρκίνο του μαστού έχουν τη δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε χειρουργική επέμβαση διατήρησης μαστού (ογκεκτομή, τεταρτεκτομή) ή μαστεκτομή. Το κύριο πλεονέκτημα της συντηρητικής επέμβασης είναι ότι μια γυναίκα διατηρεί το μαστό της. Στις περισσότερες περιπτώσεις επέμβασης διατήρησης μαστού θα χρειαστεί ακτινοβολία, σε αντίθεση με τις γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε μαστεκτομή, οι οποίες είναι λιγότερο πιθανό να χρειαστούν ακτινοβολία.

Μερικές γυναίκες μπορεί να ανησυχούν ότι η πραγματοποίηση μιας λιγότερο εκτεταμένης χειρουργικής επέμβασης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Ωστόσο, μελέτες έχουν δείξει  ότι όταν την επέμβαση διατήρησης μαστού ακολουθεί ακτινοβολία, η επιβίωση είναι παρόμοια με τη μαστεκτομή σε άτομα που είναι υποψήφια και για τους δύο τύπους χειρουργικής επέμβασης.

Για ορισμένες γυναίκες, η μαστεκτομή μπορεί να είναι μια καλύτερη επιλογή, λόγω του τύπου του καρκίνου του μαστού και της εμπλοκής της θηλής, του μεγάλου μεγέθους του όγκου σε σχέση με το μέγεθος του μαστού, της προηγούμενης θεραπείας με ακτινοβολία ή λόγω πολυεστιακότητας και πολυκεντρικότητας.

Τι θα συμβουλεύατε τις ασθενείς σας, οι οποίες έχουν βγει από το χειρουργείο, αλλά εξακολουθούν να φοβούνται τη νόσο;

Πριν από χρόνια, οι άνθρωποι μίλησαν με ψίθυρους για τον καρκίνο. Σήμερα παρά την πρόοδο στη θεραπεία και την αύξηση των ποσοστών επιβίωσης, πολλές γυναίκες εξακολουθούν να μην γνωρίζουν πώς να χειριστούν τα νέα. Η ασθενής που έχει έρθει αντιμέτωπη με τη νόσο πρέπει να θυμάται ότι είναι νικήτρια.

Έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου σε αρχικό στάδιο οδηγεί σε ποσοστά ίασης που φτάνουν το 95-97%. Η ιατρική έρευνα και η τεχνολογική πρόοδος σε συνδυασμό με την εξατομικευμένη προσέγγιση της ασθενούς και τη διεπιστημονική συνεργασία  έχουν συντελέσει στην αντιμετώπιση της νόσου με εφαρμογή θεραπευτικών χειρισμών και αποκατάστασης, όπου αυτό απαιτείται. 

Στο βίντεο που ακολουθεί η Χειρουργός Μαστού, κ. Γεωργία Παρασκευάκου μας ενημερώνει για τη σύγχρονη χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού.

 Η Γεωργία Παρασκευάκου είναι πτυχιούχος της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπήρξε Research Fellow at Molecular Medicine Program, Mayo Clinic εως το 2007. Ολοκλήρωσε την ειδικότητα της στη Γενική   Χειρουργική στον Ευαγγελισμό, το 2014. Από το 2015 ασχολείται αποκλειστικά με τη Χειρουργική Μαστού, με εκπαίδευση στην απεικονιστική παρακολούθηση του μαστού  καθώς και σε επεμβατικές τεχνικές υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση (IBUS, 2017) και με     συμμετοχή σε σεμινάρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, στις ελάσσονα επεμβατικές τεχνικές στο μαστό, καθώς και στην Ογκοπλαστική Χειρουργική. 

 Διατηρεί Ιατρείο Μαστού στην Αθήνα, Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας 86, Αθήνα. Τηλέφωνα επικοινωνίας: κιν. 6977 502024, ιατρείο 2112144817, Ε-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.